مدیریت
امور شاهد و ایثارگر

اکران فیلم سینمایی " دسته دختران "

فیلم " دسته دختران " توسط معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه روز سه شنبه 2 خرداد ماه در تالار مولوی دانشکده ادبیات و علوم انسانی اکران شد.

پس از تماشای فیلم ، دکتر عباسی استاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی به نقد و تحلیل فیلم پرداختند که شرح آن در ذیل آمده است.

دسته‌ی دختران فیلمی ست که در ژانر جنگ قرار نمی‌گیرد بلکه دفاع مقدس محسوب می‌شود زیرا مسأله‌ی فیلم تنها دفاع از سرزمین و خاک نیست و آن چه در داستان فیلم اهمیت دارد آرمانها و ارزشها و دفاع از آنهاست. در این فیلم به دو اسطوره‌ی مهم اشاره شده ‌است که یکی از آنها غیر ایرانی و دیگری ایرانی است. اسطوره‌ی غیر ایرانی که فیلم مستقیم به آن اشاره می‌کند، داستان فرزندان اودیپ است که پس از مرگ یکی از پسران (پولونیکس) در حالی که خاکسپاری او ممنوع می‌شود خواهر او (آنتیگون) تصمیم می‌گیرد برخلاف حکم صادره، برادر خود را دفن کند تا روح او آرام گیرد.

اسطوره‌ی دیگر بهشت و هبوط از آن است که با مبانی اساطیری ما همخوانی دارد. در ابتدای فیلم یگانه در حالی که در خواب است خود و فرزندانش را در بهشت می‌بیند و هنگام بیداری از آن بهشت خارج می‌شود و در روی زمین با مسأله‌ی خیر و شر مواجه می‌گردد، نیروهای ایرانی نمادی از خیر و سمت دیگر نیروهای بعثی نماد شر هستند. از میان این دو اسطوره به دلیل همخوانی گفتمانی و تجربه‌ی زیسته، اسطوره‌ی اخیر برای مخاطب ایرانی قابلیت فهم بیشتری دارد.

از نظر ساختاری می‌توان گفت که این فیلم صحنه‌های قوی و تأثیرگذار بسیاری دارد اما از نظر روایی چینش مناسبی ندارند. این فیلم نیز مانند بسیاری از فیلم های ایرانی نمی‌تواند تبدیل به روایتی کامل شود. اگر کنش اصلی و عملی فیلم را رساندن مهمات به رزمندگان در نظر بگیریم به دلیل تکرار مداوم آن تبدیل به گزارش می‌شود نه روایت؛ زیرا باید کنش اصلی روایت امری غیر تکراری و منحصر به فرد باشد. در این میان حتی می‌توان گفت ما با تکثر کنش نیز مواجه نیستیم زیرا کنش‌های فرعی در راستای کنش اصلی نیستند.

خلأهای ذهنی و روانی شخصیت‌های فیلم را نمی‌توان در اینجا کنش اصلی فیلم در نظر گرفت زیرا این موارد به موضوع فیلم و نوع روایت شناختی آن بازمی‌گردد نه روایت عملی. طرح و پیرنگ داستان بر روی روایت عملی اجرا می‌شود و سپس روایت شناختی بر آن قرار می‌گیرد. از طرفی تأکید داستان فیلم بر رساندن مهمات است و نه روایت شناختی. در این صورت باید طرحی عملی برای هر یک از خلأهای ذهنی و روانی شخصیت ها ایجاد می‌شد زیرا روایت یعنی انجام عملی یک کنش خارق العاده. به عبارتی دیگر در طرح داستان فیلم، وضعیت نیروی تخریب کننده وجود دارد اما میانی، سامان دهنده و انتهایی ایده‌پردازی نشده‌اند. در مجموع فیلم، صحنه‌ها و قسمت‌های تأمل برانگیز و تأثیرگذار دارد اما بزرگترین مسأله‌ی آن نبود نحو روایی درست است.